 |
Webinar Akademii Chirurgii Onkologicznej |
Serdecznie zapraszamy na wykład prof.Komorowskiego podczas webinaru
Akademii Chirurgii Onkologicznej.
Wykład pod tytułem: "Przerzuty w wątrobie
- jak racjonalnie łączyć chirurgię z innymi metodami leczenia?" zostanie
zaprezentowany na platfromie zoom w dniu 7.10.2021 o godz.19.
Uczestnictwo
w wykładzie jest bezpłatne.
|
Przerzuty do wątroby |
Wątroba jest jednym z narządów, w których przerzuty nowotworów złośliwych lokalizują się najczęściej. Przerzuty do wątroby mogą wystąpić w przebiegu różnych nowotworów. Najczęściem źródłem przerzutów w wątrobie są: rak jelita grubego, rak trzustki, rak żołądka, rak piersi, rak płuca i czerniak. U około 10-20% chorych na raka jelita grubego przerzuty do wątroby są rozpoznawane jednocześnie z rozpoznaniem guza w jelicie (taką sytuację nazywamy przerzutami synchronicznymi).
 |
Obecnie mamy na szczęście dużo możliwości działania w sytuacji gdy pojawiają się zmiany przerzutowe w wątrobie. Aby wybrać optymalny sposób postępowania dla każdego chorego trzeba jednak przede wszystkim udzielić odpowiedzi na kilka podstawowych pytań. |
- Po pierwsze: Jaki nowotwór jest źródłem przerzutu?
Przerzuty do wątroby zachowują się różnie w zależności od nowotworu pierwotnego, czyli nowotworu, który daje przerzuty. Przerzuty z raka jelita grubego mają zupełnie inną dynamikę i biologię niż przerzuty np. z raka piersi. O ile w wypadku tych pierwszych bardzo często podejmuje się decyzję o wycięciu lub zniszczeniu przerzutu o tyle w tych drugich interwencja chirurgiczna jest wskazana dużo rzadziej.
- Po drugie: Czy wątroba jest jedynym miejscem, w którym lokalizują się przerzuty?
Zupełnie inne leczenie jest wskazane u chorych, którzy mają przerzuty ograniczone jedynie do wątroby a inne u chorych z przerzutami w wątrobie i innych narządach. Leczenie chirurgiczne zaleca się zazwyczaj u chorych z przerzutami ograniczonymi do wątroby. Czasem, jeżeli udaje się opanować przerzuty w innych narządach leczenie chirurgiczne przerzutów do wątroby może być wskazane w kolejnym etapie. Generalnie jednak obecność przerzutów poza wątrobą jest przeciwwskazaniem do operacji.
- Po trzecie: Ile jest przerzutów w wątrobie?
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że im mniej tym lepiej. Ale większa ilość przerzutów nie jest przeciwskazaniem do operacji. Jeżeli tylko jest technicznie możliwe radykalne usunięcie wszystkich przerzutów z pozostawieniem wystarczającej do prawidłowego funkcjonowania ilości zdrowej tkanki wątrobowej, to można wziąć pod uwagę leczenie operacyjne.
- Po czwarte: Jak są rozmieszczone przerzuty w wątrobie?
Jak wspomniałem powyżej, najważniejszym kryterium kwalifikacji do zabiegu jest pozostawienie odpowiedniej ilości zdrowej wątroby po operacji. Czasem rozmieszczenie zmian przerzutowych w wątrobie może bardzo utrudniać lub wręcz uniemożliwiać osiągnięcie takiego celu. Jest tak zwłaszcza gdy przerzutu lokalizują się bardzo blisko ważnych struktur anatomicznych wewnątrz wątroby oraz kiedy są licznie rozmieszczone w wielu okolicach wątroby. Czasem nawet jeden przerzut może sprawiać bardzo duże kłopoty ze względu np. na bliskość spływu żył wątrobowych a kilka położonych obwodowo przerzutów może być z kolei bardzo łatwych do wycięcia.
Podsumowując, współczesne leczenie przerzutów do wątroby jest często porównywane do szycia garnituru na miarę. Każda sytuacja jest nieco inna, każdy chory ma własną specyfikę i w związku z tym kluczowym elemntem planowania leczenia jest kompleksowa diagnostyka i optymalne dostosowanie możliwości leczniczych do konkretnego chorego. Dlatego też tak ważne jest aby ośrodek leczący dysponował odpowiednią pracownią diagnostyczną (możliwość wykonania USG, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, badania PET) oraz możliwościami leczenia (operacje wycięcia przerzutu, ablacje mikrofalowe, chemioterapia, radioterapia stereotaktyczna).
Zatem co robić?
Przede wszystkim nie wpadać w panikę! Przerzuty do wątroby można leczyć!
W pierwszej kolejności trzeba się udać do ośrodka dysponującego możliwościami poszerzania diagnostyki i zaproponowania leczenia. Leczenia, jak powiedziałem, szytego na miarę.
Główne metody leczenia przerzutów do wątroby
W czasie operacji wycina się część wątroby wraz z przerzutem lub przerzutami. Wycięciu może podlegać jedna lub więcej części wątroby. Najbardziej istotnym elementem tego zabiegu jest pozostawienie odpowiedniej ilości zdrowej tkanki wątrobowej aby zapewnić choremu prawidłową funkcję tego narządu.
Istnieje kilka metod ablacji czyli niszczenia przerzutów w wątrobie. Metody te różnią się rodzajem energii wykorzystywanej do niszczenia chorej tkanki. Jedną z najnowocześniejszych jest tzw. ablacja mikrofalowa. Za pomocą specjalnej igły wbitej w chorą część wątroby pod kontrolą USG (podczas operacji lub też w bez otwierania brzucha w znieczuleniu miejscowym) wytwarzany jest przez mikrofale obszar zniszczenia obejmujący przerzut. Metoda ta jest szybka i skuteczna aczkolwiek obarczona większym ryzykiem wznowy nowotworu niż wycięcie. Metodę tę można stosować do zniszczenia nawet 5 przerzutów podczas jednej sesji. Największy przerzut nie powinien przekraczać 5 cm średnicy. Ablację można łączyć z wycięciem przrerzutu. Zabieg taki polega na tym, że podczas jednej operacji niektóre przerzuty wycina się w całości a inne niszczy się za pomocą ablacji. Jest to metoda, którą należy dokładnie dostosować do potrzeb danego chorego. A więc znowu: operacja szyta na miarę.
Większość chorych z przerzutami do wątroby otrzyma w pewnym momencie leczenia chemioterapię. Stosuje się ją zarówno jako przygotowanie do operacji, jako sposób na zmniejszenie przerzutów aby umożliwić operację oraz po operacji jako uzupełnienie leczenia. Chorzy, którzy nie kwalifikują się ani do resekcji ani do ablacji ze względu na zbyt dużą ilośc przerzutów, po leczeniu chemicznym mogą zakwalifikować się do zabiegu, jeżeli ilość zmian ulegnie znacznemu zmniejszeniu.
Leczenia napromienianiem przerzutów do wątroby jest stosowane bardzo rzadko. Można rozważyć tę metodę u chorych, u których leczenie innymi metodami jest niemożliwe lub nie daje spodziewanych rezultatów.
Przeszczep wątroby jest generalnie przeciwwsakzany
(z nielicznymi wyjątkami)
u chorych z przerzutami. Rozważa się go natomiast u chorych na pierwotnego raka wątroby.
